Қазіргі кезде қоғамда латын әліпбиін қабылдауға байланысты әртүрлі пікір қалыптасуда. Латын әліпбиін енгізуді жақтайтындар бар, сонымен қатар оған қарсылар да табылады. Латын әліпбиін енгізудің нендей артықшылығы бар?Ал әліпбиге байланысты қандай шаралар атқарылуда және атқарылмақ? Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Тіл саясаты комитетінің төрағасы Ербол Ердембекұлы Тілешовтың пікірін білген едік.

Тіл – ұлттың басты құндылығы. Ұлт ұстазы ­Ахмет Байтұрсынұлы «Ұлттың сақталуы мен жоғалуына да себеп болатын – халықтың өзі. Тілі жоғалған ұлттың өзі де жоғалады»,– деп бекер айтқан жоқ. Жер ұлтқа өсіп өркендеу үшін, тіл мемлекет иесі – ұлттың тұтастығын, болмысын сақтау үшін қажет. Ал біз Ата Заңда жазылған мемлекеттік тілдің мәртебесін қаншалықты көтеріп отырмыз? Бұл – үлкен мәселе.

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Тіл саясаты комитетінің төрағасы Е.Тілешов аса көрнекті ғалым, аудармашы, фольклортанушы, тарихшы, педагог, Алаш қайраткері Халел Досмұхамедұлының туғанына 140 жыл толуына орай Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті, Қазақ тілі оқытушыларының халықаралық бірлестігі ұйымдастырған «Халел Досмұхамедұлы және ұлт руханияты» халықаралық ғылыми-теориялық конференция жұмысына онлайн қатысып, «Халел Досмұхамедұлы және ХХ ғасыр басындағы тарихи-мәдени үдеріс» тақырыбында баяндама жасады.

Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы өңірлердегі тіл оқыту орталықтарының қысқаша жәй-күйімен таныстыруды одан әрі жалғастырады. Бүгінгі сөз Жамбыл облысы әкімдігінің тілдерді дамыту басқармасы Тілдерді оқыту орталығының оқу-әдістемелік құралдарды әзірлеу барысы төңірегінде болады.

«Мен қазақша сөйлеймін» республикалық акциясын (одан әрі – Акция) өткізу мақсаты: мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту, қазақ тілінің этносаралық қарым-қатынас тілі ретіндегі рөлін күшейту, мемлекеттік тілді жетік меңгерген өзге этнос өкілдерін ынталандыру.

2023 жылғы 21 сәуір күні Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы «Тіл-Қазына оқулары аясындағы дәрістер циклын жас ғалымдардың «Лингвистика жас ғалымдар зерттеулерінде: дәстүр мен жаңашылдық» тақырыбындағы ой түйіндеулерімен қорытындылады.

«Қазақстан Республикасындағы тіл саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» аясында мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту, қазақ тілінің этносаралық қарым-қатынас тілі ретіндегі қызметін нығайту, мемлекеттік тілді меңгерген қоғамдық белсенді өзге ұлт жастарын ынталандыру мақсатында «Мемлекеттік тіл – тәуелсіздік символы» республикалық байқауы өткізіледі.

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Тіл саясаты комитеті Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы «Үздік подкаст» республикалық онлайн байқауын ұйымдастырады.

2023 жылғы 20 сәуір күні Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы «Тіл-Қазына оқулары» аясында «Қазақ тілін оқытудың Назарбаев университеті тәжірибесі» атты дәрістер циклын ұйымдастырды.

Бұдан бұрын хабарлағанымыздай, Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығында «Тіл-Қазына» оқулары» апталығын өткізуді қолға алға болатын. Шара шымылдығын «Termin talqyLike» қызықты интеллектуалды ойыны ашты.

2023 жылғы 19-21 сәуір аралығында Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы «Тіл-Қазына» оқулары аясында бірқатар шаралар ұйымдастырады.

2023 жылғы 19 сәуір күні Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығының Бас редакторы Серікбай Әбілмәжін іскерлік іс шаралар бағдарламасы аясында «Фолиант» баспасының ұйымдастыруымен өткен «Eurasian Book Fair 2023» кітап көрме-жәрмеңкесінің ашылу салтанатына қатысты.

2023 жылғы 19 сәуір күні сағат 15.00-де Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығында «Тіл-Қазына» оқулары» апталығының аясында «Termin talqyLike» қызықты интеллектуалды ойыны ұйымдастырылады.

Шымкент қалалық тілдерді оқыту орталығының елімізде ең алғашқы боп ашылғанын бұл күнде екінің бірі біле бермеуі мүмкін. Бірақ, сонау 1997 жылдан бері қарай небір олжалы істердің орталығына айналғаны көпке мәлім деп айтуымызға толық негіз бар. Тіл мәселесінде ұсақ-түйек деген нәрсе болмайды. Десе де, тіл және оны меңгеру туралы сөз болғанда, алдымен оқулықтар ойға оралары анық. Сол себепті оқу-әдістемелік оқулықтар дайындау ісі жөнінде аз-кем сөз қозғамақпыз.

Бүгін Алматы қаласындағы Достық үйінде осы тақырыпта республикалық ғылыми-теориялық конференция өтті. Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты, М. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты, Т. Жүргенов атындағы Өнер академиясы, Қазақстан Жазушылар одағы бірлесіп ұйымдастырған шараға офлайн және онлайн режімде жүзден астам адам қатысты.

2023 жылғы 14 сәуірде Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығының Ғалым хатшысы, филология ғылымдарының кандидаты Нұрлыхан Нұроллақызы Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық зерттеу университетінде өткен «Қазақ тіліндегі техникалық терминдерді жетілдірудің лингвистикалық және экстралингвистикалық факторлары» тақырыбындағы республикалық дөңгелек үстелге қатысып, «Мектеп оқулықтарындағы информатика пәні терминдерін біріздендіру жайында» баяндама жасады.

2023 жылғы 13 сәуір күні Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы Орфография басқармасының жетекші ғылыми қызметкері Гүлназ Төкенқызы мен ғылыми қызметкері Алмажан Қадырханқызы Астана қаласындағы Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығында Бұқар жырау Қалқаманұлының 355 жылдығына орай өткен «Алаш аманаты» көрмесінің ашылу салтанатына қатысты.

2023 жылдың 14 сәуір күні Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық зерттеу университетінде «Қазақ тіліндегі техникалық терминдерді жетілдірудің лингвистикалық және экстралингвистикалық факторлары» тақырыбында республикалық дөңгелек үстел өтеді.